سیستم مدیریت انرژیISO 50001:2011:
ISO 50001
استاندارد ISO 50001 که توسط ISo در ماه ژوئن 2011 منتشر شده است، مشخص می کند چگونه شرکت ها و سایر
سازمان ها باید سیستم مدیریت انرژی (EnMS) را ایجاد، پیاده سازی، نگهداری و ارتقاء دهند. همانند تمام
استانداردهای مدیریت ایزو، ISO
50001 یک استاندارد داوطلبانه است که می تواند به تمام انواع مصرف کنندگان انرژی
اعم از غیر دولتی عمومی و خصوصی اعمال شود.
این استاندارد سازمانها را با چارچوب ساختار یافته برای مدیریت
انرژی فراهم می کند تا بتواند بهره وری انرژی را افزایش دهد، هزینه ها را کاهش دهد
و عملکرد انرژی را بهبود بخشد. Iso50001 مبتنی بر عناصر رایج موجود در تمام استانداردهای سیستم مدیریت ایزو
است که سطح بالایی از سازگاری با ایزو 9001 (مدیریت کیفیت) و ایزو 14001 (مدیریت
محیط زیست) را تضمین می کند. این کار با استفاده بهتر از فرایندهای مصرف انرژی
موجود، بهره وری انرژی را به شیوه های مدیریت ادغام می کند. این استاندارد به عنوان یک استاندارد ملی کانادا
به تصویب رسیده و همانند بسیاری از استانداردهای سیستم های مدیریت انرژی ،
استاندارد ISO 50001 مبتنی بر چرخه Plan-Do-Check-Act (PDCA) است. به عبارتی فعالیت های فنی و مدیریتی را ادغام می کند.
استاندارد انرژی برای تمامی سازمان های بزرگ و کوچک، بدون
در نظر گرفتن شرایط جغرافیایی، فرهنگی یا اجتماعی قابل اجرا است.
مزایای پیاده سازی ISO 50001
·
افزایش بهره وری انرژی
·
کمک به کاهش هزینه
·
به دست آوردن مزیت رقابتی
·
افزایش اثربخشی
·
بهبود عملکرد انرژی
·
اجرای شیوه های سازگار با محیط زیست
·
کمک به سازمان در مدیریت انرژی
·
کمک به بهبود مستمر سازمان
·
کاهش انتشار گازهای گلخانه ای
·
بهبود تصویر عمومی سازمان وکمک به جذب مشتریان حساس به محیط زیست
گامهای پیاده سازی ISO
50001
اصول پیاده سازی ISO 50001 مبتنی بر چرخه PDCA می باشد
1. برنامه ریزی
در این مرحله
منابع لازم تخصیص داده شده، اهداف و برنامه عملیاتی تعیین شده و سیاست انرژی تعریف
شده می گردد.
2. انجام
با توجه به انجام
عملیات، عناصر زیر باید در نظر گرفته شود:
مهارت ها، آموزش
و آگاهی
ارائه آموزش به
کارکنان، اطمینان از اینکه همه کارکنان چگونگی رفتار و نقش آنها در دستیابی به
اهداف تعیین شده، را درک نموده اند .
ارتباطات
ایجاد و شناسایی
کانال های ارتباطی مناسب و تعریف رویه های انتقال اطلاعات.
مستندات
اسناد مهم نگهداری،
بررسی و به روز گردد .
خرید کالا، خدمات، تجهیزات
در فرآیند خرید
تجهیزات، سیستم ,نیاز به ارزیابی تأثیر خرید بر عملکرد انرژی خواهد داشت.
3. بررسی
چک های فنی و
بازرسی عبارتند از:
چک کردن تجهیزات
نظارت و تایید
استفاده از انرژی
نظارت و تأیید سیستم
آیا هر شخص نقش
خود را برآورده می کند؟
آیا عدم انطباق
وجود دارد؟
اقدامات اصلاحی چیست؟
ممیزی داخلی سیستم
مدیریت انرژی
آیا سیستم مدیریت
انرژی مطابق با اهداف تعیین شده است؟
آیا به درستی
اجرا شده است؟
آیا عملکرد شرکت
در حال بهبود است؟
4. بهبود
در این مرحله،
بررسی عملکرد سیستم مدیریت انرژی و پیشنهاد بهبود مستمر انجام می شود. تجزیه و تحلیل
انجام شده توسط مدیریت شرکت مهم است، زیرا پاسخ های متفاوتی را به سوالاتی ذیل می
دهد
دستاوردها چیست؟
اهداف، از نظر
بهبود عملکرد انرژی، به دست آمده است؟
آیا موانع و مشکلی
برای برطرف شدن وجود دارد؟
چه چیزی برای آینده
نزدیک برنامه ریزی شده است؟
آیا منابع لازم
داریم؟
الزامات سیستم مدیریت انرژی
ایزو ۵۰۰۰۱
۴-۱
الزامات کلی
۴-۲- مسئولیت مدیریت
۴-۲-۱- مدیریت ارشد
۴-۲-۲- نماینده مدیریت
۴-۳- خط مشی انرژی
۴-۴- طرحریزی انرژی
۴-۴-۱- کلیات
۴-۴-۲- الزامات قانونی و سایر الزامات
۴-۴-۳- بازنگری انرژی
۴-۴-۴- خط مبنای انرژی
۴-۴-۵- شاخص های عملکرد انرژی
۴-۴-۶- اهداف کلان انرژی ، اهداف خرد انرژی و برنامه های عملیاتی
مدیریت انرژی
۴-۵- اجراء و عملیات
۴-۵-۱- کلیات
۴-۵-۲- صلاحیت ، آموزش و آگاهی
۴-۵-۳- ارتباطات
۴-۵-۴- مستندسازی
۴-۵-۵- کنترل عملیات
۴-۵-۶- طراحی
۴-۵-۷- خرید خدمات انرژی، محصولات ، تجهیزات و انرژی
۴-۶- بررسی
۴-۶-۱- پایش ، اندازه گیری و تحلیل
۴-۶-۲- ارزیابی انطباق با الزامات قانونی و سایر الزامات
۴-۶-۳- ممیزی داخلی سیستم مدیریت انرژی
۴-۶-۴- عدم انطباق ها ، اصلاحات ، اقدام اصلاحی و اقدام پیشگیرانه
۴-۶-۵- کنترل سوابق
۷-۴- بازنگری مدیریت
۴-۷-۱- کلیات
۴-۷-۲- درون داد بازنگری مدیریت
۴-۷-۳- برون داد بازنگری مدیریت
یکی از مهمترین عوامل افزایش مصرف انرژی در صنایع مختلف، عدم وجود مدیریت بر مصرف انرژی است. مدیریت انرژی، مجموعه روش ها و اقداماتی است که در سیستم های مختلف با هدف مصرف صحیح انرژی، بهبود کارآیی انرژی و حداکثر نمودن منافع یا حداقل سازی هزینه ها بدون کاهش کیفیت محصولات یا خدمات، انجام می شود.
این استاندارد به مدیریت بهبود بهره وری ومدیریت سرمایه گذاری انرژی کمک می کند.
این استاندارد جدید که سازمانها و عموم مردم با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری مبنی بر اصلاح الگوی مصرف انرژی مدتها منتظر آن بوده اند ، در حال حاضر به طور گسترده ای معرفی شده است و پیش بینی میشود که یکی از بهترین راه های کاهش انتشار گازهای گلخانه ای ، صرفه جویی در انرژی و کاهش در استفاده از سوخت های فسیلی و اصلاح الگوی مصرف انرژی است .
